ŞUFA DAVASI
Kanundan doğan Şufa Hakkı, Türk Medeni Kanunu 732. Maddesinde düzenlenmiştir. TMK 732. Maddesinde “Paylı mülkiyette bir paydaşın taşınmaz üzerindeki payını tamamen veya kısmen üçüncü kişiye satması hâlinde, diğer paydaşlar önalım hakkını kullanabilirler.” Şeklinde düzenlenmiştir.
Yasal önalım hakkından doğan kısıtlama, kanundan doğan bir kısıtlamadır. Yasal önalım hakkının söz konusu olabilmesi için paylı mülkiyet (müşterek mülkiyet) bulunan taşınmazda paydaşlardan biri payını üçüncü bir kişiye satması ve diğer paydaşların şufa hakkını dava yoluyla kullanmaları gerekmektedir. Paydaşlığı devam eden diğer paydaşlar şufa haklarını kullanmadıkları sürece üçüncü kişiye yapılan satış geçerli olacaktır.
Önalım hakkı hangi durumlarda kullanılmaz?
Yasal önalım hakkı şu durumlarda istinai olarak söz konusu olmaz:
1) Payın Cebri Artırmada satışı
2) Payın kamulaştırılması
3)Bağışlama
4) Mirasın geçmesi, miras paylaşımı
5) Trampa
6) Payın hakim kararıyla başkasının mülkiyetine geçirilmesinde
7) Ölünceye kadar bakma sözleşmesi neticesinde tescil
8) Şirkete sermaye olarak konulması durumu ve vakfedilmesi durumunda
9) Fiili Taksim var ise
Şufa davası hangi mahkemede açılır?
Yasal önalım hakkı davasında yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi iken görevli mahkeme ise sulh hukuk mahkemesidir. Şufa davasında davacı taşınmazın diğer paydaş/paydaşları, davalı ise mülkiyeti devralan üçüncü kişidir. Paydaşlardan yalnızca bir kısmı önalım hakkını kullanıp diğerleri kullanmazsa, yalnızca bu hakkı kullanan paydaşların payları çoğalır.
Şufa davası hangi sürelerde açılabilir?
Önalım hakkı, satışın hak sahibine bildirildiği tarihin üzerinden üç ay ve her halde satışın üzerinden iki yıl geçmekle düşer. Hak sahibine bildirimle sürenin başlaması için noter kanalıyla bildirim yapılması gerekir.
Şufa hakkından vazgeçmek mümkün müdür?
Paydaşlar önalım hakkından feragat edebilirler ancak bu feragatin muhakkak tapu sicil müdürlüğü tarafından yapılması gerekir.
Fiili taksimin söz konusu olduğu durumlarda paydaşlar önalım hakkını kullanamayacaktır. Bu konuda YHGK 24.05.2006 E.2006/6- 288 – K.2006/304
”Önalım davasına konu payın ilişkin bulunduğu taşınmaz, paydaşlarca özel olarak kendi aralarında taksim edilip her bir paydaş belirli bir kısmı kullanırken, bunlardan birisinin kendisinin kullandığı yeri ve bu yere tekabül eden payı bir üçüncü kişiye satması durumunda, satıcı zamanında bu yerde hak iddia etmeyen paydaşın tapuda yapılan satış sebebiyle önalım hakkını kullanması Türk Medeni Kanununun 2. maddesinde yer alan dürüstlük kuralı ile bağdaşmaz. Kötüniyet iddiası, davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi, mahkemece de resen dikkate alınmalıdır. Bu gibi hallerde savunmanın genişletilmesi sözkonusu değildir. Eylemli paylaşmanın varlığı halinde davanın reddi gerekir”.
Y6HD. T. 12.9.2005, E. 6765, K. 8017 “Önalım davasına konu payın ilişkin bulunduğu taşınmaz paydaşlarca özel olarak kendi aralarında taksim edilip her bir paydaş belirli bir kısmı kullanırken bunlardan biri kendisinin kullandığı yeri ve bu yere tekabül eden payı bir üçüncü şahsa satarsa, satıcı zamanında bu yerde hak iddia etmeyen davacının tapuda yapılan satış nedeniyle önalım hakkını kullanması T.M.K.nun 2. maddesinde yer alan dürüstlük kuralı ile bağdaşmaz. Kötüniyet iddiası 14.02.1951 gün ve 17/1 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca davanın her aşamasında ileri sürülebileceği gibi mahkemece de kendiliğinden nazara alınması gerekir. Bu gibi halde savunmanın genişletilmesi söz konusu değildir. Eylemli paylaşmanın varlığı halinde davanın reddi gerekir.”
Şufa davası ile ilgili yukarıdaki bilgiler tamamen bilgilendirme amaçlı olup hak kaybı yaşamamanız için mutlaka Kayseri Şufa Davası Avukatlarından hukuki yardım almanızı öneririz. Avukat Rümeysa Karcı‘dan hukuki destek almak için lütfen iletişme geçiniz.