İCRADAN SATIŞ VE E-İHALE
İcradan Satış ve Elektronik Ortamda İhale
İcra ve iflas hukuku, borçların tahsili amacıyla borçlunun mal varlığına el konularak bu varlıkların satışa çıkarılmasını düzenler. İcradan satış, borçluya ait taşınır veya taşınmaz malların açık artırma yoluyla satılmasını içerir ve alacaklının alacağını bu satış bedelinden tahsil etmesini sağlar. Son yıllarda, elektronik ortamdaki gelişmeler ve kanuni düzenlemeler sayesinde icradan satışlar fiziki ortamlardan çıkarak online platformlara taşınmıştır. Bu süreç hem alacaklıya hem de borçluya daha hızlı ve etkin bir çözüm sunmaktadır.
İcradan Satış Nedir?
İcradan satış, borçlunun haczedilen mal varlığının icra yoluyla satılması anlamına gelir. Bu satış, borçlunun taşınmazlarını (ev, arsa vb.) veya taşınır mallarını (araç, değerli eşyalar vb.) kapsayabilir. Satışın temel amacı, borçlunun mal varlıklarının satılarak alacaklının alacağını tahsil etmesidir. Alacaklı, bu satış yoluyla borcunu tahsil ederken, borçlu ise borcundan kurtulmuş olur.
Elektronik Ortamda İcradan Satış
Geleneksel icra satışlarının aksine, elektronik ortamda yapılan icradan satışlar, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden gerçekleştirilmektedir. Bu sistemle, satışlar geniş bir kitleye ulaşmakta ve teklif verme süreçleri daha şeffaf bir hale gelmektedir. Elektronik satışlar, 24 Kasım 2021’de TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen kanun değişiklikleriyle hukuk sistemimize kazandırılmıştır. Bu yeni düzenlemeler, alacaklıların ve borçluların haklarını korurken, satış süreçlerini daha etkin hale getirir.
İcradan Satış Sürecindeki Önemli Değişiklikler
Yeni düzenlemelerle birlikte icra satış sürecinde hem borçlu hem de alacaklı açısından bazı önemli yenilikler getirilmiştir. Bu değişiklikler, elektronik ortamda yapılacak cebri satışların daha hızlı, şeffaf ve güvenli olmasını amaçlamaktadır. İşte bu süreçte dikkat edilmesi gereken bazı temel noktalar:
1. Satış Talebi: Alacaklının ya da borçlunun, haciz tarihinden itibaren bir yıl içinde mahcuz malın satışını talep etmesi gerekir. Eğer bu talep yapılmazsa haciz düşer. Yeni düzenlemeyle birlikte borçluya da satış talep etme hakkı tanınmıştır. Borçlunun bu hakkı kullanması, mallarının değerinde satılmasını hızlandırabilir.
2. Elektronik Satış Portalı: UYAP sistemine entegre elektronik satış portalı aracılığıyla, mahcuz malın ilanı yapılır ve alıcılar online ortamda teklif verebilir. Bu sistem, satış sürecini şeffaf hale getirir ve geniş katılımlı açık artırmalar düzenlenmesini sağlar.
3. Borçlunun Satış Yetkisi: Yeni düzenlemelerle borçluya, haczedilen malın satışını bizzat yapma yetkisi de verilmiştir. Bu durumda borçlu, kıymet takdirinin kesinleşmesinden sonra icra müdürlüğüne başvurarak malını kendisi satabilir.
Elektronik Ortamda Satışın Avantajları
Elektronik ortamda yapılan icradan satışlar, geleneksel yöntemlere göre birçok avantaj sunmaktadır. Bu avantajlardan bazıları şunlardır:
- Daha Geniş Kitleye Ulaşım: Elektronik satışlar, ülke genelinde veya uluslararası düzeyde geniş bir alıcı kitlesine ulaşabilir. Bu sayede mal varlıklarının daha yüksek bir değerde satılması olasılığı artar.
- Daha Az Maliyet: Fiziksel müzayede salonları ve personel gereksinimi ortadan kalktığı için maliyetler daha düşük olur. Elektronik sistemler, tüm süreci hızlandırır ve kolaylaştırır.
- Şeffaf ve Güvenli İşlemler: Tüm teklif verme ve satış süreçleri sistem üzerinden kayıt altına alındığından, şeffaflık sağlanır. Ayrıca teklif sahiplerinin kimlik bilgileri gizli tutulur, bu da güvenliği artırır.
İcradan Satışla İlgili Sıkça Sorulan Sorular
1. Elektronik ortamda icradan satışa nasıl katılabilirim?
Elektronik icradan satışlara katılmak için UYAP üzerinden elektronik satış portalına giriş yapmanız gerekir. Buradan satışa sunulan malları inceleyip teklif verebilirsiniz. Katılım için belirli bir teminat bedeli yatırılması zorunludur.
2. İcradan satılan bir malın gerçek değeri nasıl belirlenir?
Satışa çıkarılan malın değeri, bilirkişiler tarafından belirlenir. Bu belirlenen değer, açık artırmada başlangıç fiyatı olarak kullanılır. Elektronik sistem üzerinden katılımcılar bu değerin üzerinde teklif verebilirler.
3. İcradan satın alınan bir malın önceki borçları alıcıya geçer mi?
Hayır, icradan alınan bir malın önceki borçları alıcıya geçmez. Ancak alıcının satış bedeli üzerinden yasal kesintiler ve vergiler gibi mali yükümlülükleri olabilir.
4. İcradan satışta teklif verirken nelere dikkat etmeliyim?
İhaleye katılmadan önce, malın değerini ve bulunduğu durumu iyi değerlendirmek gerekir. Ayrıca teminat bedelini zamanında yatırmalı ve ihalede en yüksek teklifi verenin kazandığını unutmamalısınız. Elektronik sistemlerde teklif verme işlemleri hızla gerçekleştiği için dikkatli olmalısınız.
5. Elektronik icradan satış süreci ne kadar sürer?
İcradan satış süreci, malın ilan edilmesinden başlayarak genellikle 15-30 gün arasında sonuçlanır. Ancak bu süre, tekliflerin yoğunluğuna ve sistemin işleyişine göre değişebilir.
Sonuç:
Elektronik ortamda icradan satışlar, icra ve iflas hukukunda devrim niteliğinde bir yenilik sunmaktadır. Alıcılar için daha fazla fırsat, alacaklılar için daha hızlı tahsilat, borçlular için ise daha adil bir satış süreci sunulmaktadır. Yeni düzenlemelerle birlikte icradan satışların daha şeffaf, güvenli ve erişilebilir hale gelmesi, hukuk sistemimize modern bir boyut kazandırmıştır.